Παρασκευή 28 Νοεμβρίου 2025

113 χρόνια από τη Θυσία του Λορέντζου Μαβίλη. Αναδημοσιεύοντας ένα ωραίο επετειακό κείμενο για τον μεγάλο Πατριώτη – Ποιητή (και Σκακιστή)! Omaggio ai 113 anni dal sacrificio di Lorenzo Mavilis, nostro grande poeta, giocatore di scacchi e patriota!

 

Με πρόλαβε ο εκλεκτός διαδικτυακός (FB) φίλος Στυλ. Καβάζης και μάλιστα κατα αρκετές ημέρες πριν την σημερινή επέτειο στην απόδοσι τιμής στον μεγάλο πατριώτη και ήρωα.  "Βιάστηκε" να δώσει στην δημοσιότητα την ανάρτησί του, αλλά την έκανε τόσο ωραία και πλήρη, που με απαλλάσσει απο την προσπάθεια να ξαναγράψω κάτι προσωπικό στην διαιώνισι του μεγαλείου του ποιητή-σκακιστή Λορέντζου Μαβίλη! Σπεύδω λοιπόν να αναδημοσιεύσω κατα το μεγαλύτερο μέρος του το εξαιρετικό του κείμενο.

Να θυμίσω, βεβαίως, στους φίλους τού Νέου Παλαμήδη οτι εκτός απο κανα δυο λογάκια πεζά εδώ στο Ιστολόγιο, διοργάνωσα καί δύο αφιερωματικά Σκακιστικά Τουρνουάστην Χαλκίδα και, ακόμα, έκανα καί μια λυρική απόπειρα να εκφράσω την αγάπη μου στο πρόσωπο και το έργο του του Dr Greco!


Συγχαίρω και ευχαριστώ τον εξαίρετο φίλο!

…………………………………………………….

 


113 χρόνια από τη Θυσία του Λορέντζου Μαβίλη Ο Ήρωας των Σονέτων και της Ελευθερίας

 

 

(...) Είναι γνωστόν ότι στο επιτάφιο επίγραμμα του Αισχύλου εκείνο που δοξαστικά τονίζεται δεν είναι το ποιητικό έργο του αλλά η συμμετοχή του στη μάχη του Μαραθώνα και η «ευδόκιμος αλκή» που επέδειξε. Ετσι κι αλλιώς, όμως, η περίπτωση του Αισχύλου αποτελεί ίσως το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ενός λαμπρού ποιητή που παίρνει ενεργά μέρος σε έναν πατριωτικό πόλεμο. 

Ανάλογο παράδειγμα πολεμιστή και ποιητή σχεδόν 2500 χρόνια μετά είναι ο Λορέντζος Μαβίλης, ο οποίος σκοτώνεται, ντυμένος το κόκκινο χιτώνιο των Γαριβαλδινών (για να μη φαίνεται το αίμα!), σε ηλικία 52 ετών, στον Δρίσκο, απέναντι από τα Γιάννενα, στις 28 Νοεμβρίου 1912. 

Ο Λορέντζος Μαβίλης είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες μορφές των γραμμάτων μας και όχι μόνο. Υπήρξε κάποτε αγαπημένος ποιητής πολλών και η σχετική βιβλιογραφία για το έργο του δεν είναι ευκαταφρόνητη, θεωρείται άλλωστε όπως αναφέρω και παραπάνω ο μεγαλύτερος σονετογράφος της Ελλάδας. Παρολα αυτά ο φλογερός πατριώτης και οραματιστής, εγκαταλείπει από νωρίς την «απραξία» και συμμετέχει ενεργά και απολύτως συνειδητά στους απελευθερωτικούς αγώνες του έθνους.

 

Το 1896 συμμετείχε στην επανάσταση της Κρήτης, πολεμώντας μαζί με τους αντάρτες στα κρητικά βουνά. Και το 1897, κατά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο, συγκέντρωσε εβδομήντα Κερκυραίους εθελοντές και όλοι τους πήγαν να πολεμήσουν στην σκλαβωμένη Ήπειρο, όπου και τραυματίστηκε στο χέρι. Τα έξοδα της εκστρατείας των εθελοντών τα κάλυπτε ο ίδιος.

Μερικά χρόνια αργότερα, ο Βενιζέλος τον παίρνει στο επιτελείο του και το 1910 ο ποιητής εκλέγεται βουλευτής Κέρκυρας του κόμματος των Φιλελευθέρων στη Β' Αναθεωρητική Βουλή.

Η ομιλία του στη Βουλή (16.2.1911) για το «γλωσσικό» άρθρο 107 του Συντάγματος αποτελεί την κορύφωση των αγώνων του για τη Δημοτική Γλώσσα και σταθμό στην ιστορία του γλωσσικού ζητήματος: Ο Επτανήσιος σολωμικός Μαβίλης, υπερασπίζοντας τη Δημοτική Γλώσσα μέσα στην Ελληνική Βουλή, είπε απευθυνόμενος στους καθαρευουσιάνους: "Χυδαία γλώσσα δεν υπάρχει. Υπάρχουσι χυδαίοι άνθρωποι. Και υπάρχουσι πολλοί χυδαίοι άνθρωποι ομιλούντες την καθαρεύουσαν". ("Εφημερίς των συζητήσεων της Βουλής", Β' Αναθεωρητική Βουλή, 1911, σελ. 689, συνεδρίασις 36).

Ο ακέραιος χαρακτήρας του και η μη προσαρμογή του στο ρεύμα της συναλλαγής που επικρατούσε (ρουσφέτι) συνετέλεσαν στο να μην εκλεγεί βουλευτής στις επόμενες εκλογές. Γράφει στο φίλο του Σ. Θεοτόκη: «Έχεις δίκιο εις όσα μου γράφεις, μα η πολιτική του Βενιζέλου είναι εθνική, για τούτο πρέπει να παραβλέψουμε τις αδυναμίες ή τις ασυνέπειες που παρουσιάζει. Όσο για μέ, αποφάσισα να μην πολιτευθώ άλλο. Θα αποτραβηχτώ από την πολιτική και θα περιμένω. Όταν σημάνει η σάλπιγγα, θα πάω και εγώ να αφήσω τα ελεεινά μου κότζια σε μια ρεματιά της ονειρεμένης μας πατρίδας».

Λίγο καιρό μετά τα λόγια του αυτά αποδείχθηκαν προφητικά και επιβεβαιώθηκαν με τον εμβληματικότερο τρόπο, όταν στις 28 Νοεμβρίου του 1912 έγινε επικεφαλής του λόχου των εθελοντών ερυθροχιτώνων Γαριβαλδινών και μαχότανε στο Δρίσκο, σε ένα ύψωμα έξω από τα Ιωάννινα. Την ώρα της μάχης μια σφαίρα τού διαπερνά τα μάγουλα και του σπάει τα δόντια. Καθώς μεταφέρεται αιμόφυρτος στο πρόχειρο νοσοκομείο, μια δεύτερη σφαίρα τον χτυπά στο στόμα.

 

Με τον τρόπο του θανάτου του σπουδαίου μας ποιητή πεθαίνει αργότερα κι ένας λογοτεχνικός ήρωας: Ο Καπετάν Μιχάλης του Νίκου Καζαντζάκη, που ανοίγει το στόμα του και φωνάζει «Ελευτερία ή...» Και χωρίς να τελειώσει τη φράση «μια μπάλα μπήκε μέσα στο στόμα του, μια άλλη πέρασε από το δεξό του μελίγγι και βγήκε από το ζερβό».

Όμως η τότε αιματηρή πραγματικότητα ξεπέρασε τη λογοτεχνική γραφίδα. Τα τελευταία λόγια του ισπανικής καταγωγής Έλληνα ποιητή ήταν τα εξής: «Περίμενα πολλές τιμές, αλλά όχι και την τιμή να πεθάνω για την Ελλάδα».

 

Σε μια εποχή όπου χαρακτηρίζεται είτε από την απουσία προτύπων (δηλαδή καθοδηγητικών εικόνων που διαμορφώνουν την προσωπικότητα, σμιλεύουν την ψυχή και το πνεύμα του παιδιού και του νέου ανθρώπου) είτε από την κατασκευή πλασματικών "ηρώων"και "προκάτ" επετείων, φαντάζει ανάγκη περισσότερο από ποτέ να αναδεικνύουμε περιπτώσεις τέτοιων ανθρώπων που υπηρέτησαν τα υψηλότερα ιδανικά και αξίες μέχρι τελευταίας ρανίδας του αίματος τους.

Αυτός λοιπόν ήταν ο Λορέντζος Μαβίλης, μια μορφή, ξεχασμένη από τους πολλούς στο πέρασμα του χρόνου, που όμως θα ζει μέσα στις καρδιές των αγνών Ελλήνων και θα φωτίζει, με την θυσία του, το δύσβατο μονοπάτι των ιδανικών και του βίου τους.

 

Υ.Γ. Κάποτε, οι άνθρωποι πέθαιναν για ιδανικά.

Σήμερα, τα ιδανικά πεθαίνουν μέσα στους ανθρώπους.Ίσως ήρθε η ώρα να ξαναθυμηθούμε τι σημαίνει τιμή, χρέος, Ελλάδα.

 

 

Στυλ. Καβάζης

 

[ΣΣ: Ολόκληρο το post εδώ. ]

 

 

 

 

Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2025

Μια αρχαία ανεπίγραφη επιτύμβια στήλη μιας μορφωμένης μή Αθηναίας γυναίκας. Museo Nazionale di Atene: lapide di una donna istruita (IV secolo a.C.. National Museum of Athens: Tombstone of an Educated Woman, 4th c. BC.

 Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών. Μια ανεπίγραφη επιτύμβια στήλη απο πωρόλιθο Βοιωτικής προέλευσης, χρονολογούμενη στον 4ο π.Χ. αιώνα.

 


 Αφήνω την περιγραφή:

Μια νεαρή γυναίκα με λεπτό χιτώνα και ιμάτιο κάθεται σε ένα σκαμνί, με το αριστερό της χέρι, στολισμένο με ένα βραχιόλι, να ακουμπά με χάρη σε ένα μαξιλάρι... Με το δεξί της χέρι απλώνει ένα πουλί σε ένα γυμνό αγόρι που στέκεται μπροστά της...”

 

Κατα την αρχαία άγραφη σύμβασι οι μορφές των ανθρώπων, αδιόρατα θλιμένες, αλλά ήρεμες, διέπονται απο μια κλασσική ωραιοποίησι/εξιδανίκευσι. Η καθήμενη μορφή (σχεδόν πάντοτε γυναίκα) ταυτίζεται με το πρόσωπο που φεύγει και αφήνει πίσω τα εγκόσμια.

 

Ο καλλιτέχνης καλείται να αποδώσει στο έργο του όχι τόσο τα σωματομετρικά ακριβή χαρακτηριστικά των μορφών, όσο την ευγένειά τους και το συγκρατημένο στοιχείο του πένθους απο κοινού με το αναπόφευκτο της μοίρας. Επιλεγμένα σύμβολα και υλικά αντικείμενα μέσα στις συνθέσεις, προσφέρουν επιπλέον πληροφορίες για τους απαθανατιζομένους.

 

Μεταφράζω τα γενικώς ισχύοντα λόγια ενός ξένου ειδικού: «Ο θάνατος είναι πάντα παρών, αλλά σαν να θέλει να σεβαστεί την ομορφιά της ανθρώπινης μορφής, αγγίζει τα μαρμάρινα ομοιώματα με ένα ανάλαφρο δάχτυλο, μόνο και μόνο για να εναποθέσει πάνω τους έναν χαρακτήρα ήρεμης, γλυκιάς σοβαρότητας και απαλής, μελαγχολικής γαλήνης.» *

 

Σ’ αυτήν την σκηνή αποχαιρετισμού ο γλύπτης έχει αποτυπώσει κάτω απο το κάθισμα της, πάνω σε ένα τετράγωνο κουτί, δύο κυλινδρικά αντικείμενα, σαν τυλιγμένα χειρόγραφα ή σαν βιβλία. Υλικό δηλαδή ανάγνωσης ή γραφής. 


Εξ ού και πολλοί βλέπουν στο πρόσωπο της νεαρής γυναίκας μια ποιήτρια! Μιά μορφωμένη γυναίκα, που αποχαιρέτησε τον κόσμο αφήνοντας τα διαβάσματα ή τα γραψίματα στην μέση...

 

 

*  “Death is always present, but as though it respected the beauty of the human form, it touches the marble effigies with a light finger, only to impress upon them a character of tranquil sweet gravity and of gentle, melancholy serenity.”

Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2025

Μια 60χρονη (ακόμα ...σέξυ!) μινιατούρα του Keene. Una partita miniatura sessantenne (ancora sexy) di Reymond Keene. A 61 yo (still “sexy”) miniature chessgame by Reymond Keene.

                                                                                           [Ανάρτησι 2205]

Στην πραγματικότητα η σημερινή παρτίδα είναι 61 ετών και ο Κήν τότε ήταν 16χρονος. Ο αντίπαλός του δεν φαίνεται (κοιτώντας στο Ιντερνετ) τιτλούχος. Η επική θυσία Β μόλις στην 5η κίνησι της παρτίδας είναι μεγάλης ομορφιάς και υψηλής συμβολικότητας. 


UNA MINIATURA CON SACRIFICIO DI DONNA (IN APERTURA!) 

Reymond Keene -- E. Fielder

 (1964)

 

1. d4 Nc6 2. Nf3 d6 3. e4 Bg4 4. d5 Ne5 5. Nxe5!! Bxd1 

6. Bb5+ c6 7. dxc6 Qa5+ 8.Nc3 bxc6 9. Bxc6+ Kd8 

10. Nxf7+ Kc7 11. Bxa8 Bh5 12. Nxh8 e6 13. O-O Qb6 

14. e5 d5 15. Bxd5 Bb4 16. Be3 Qa5 17. Bxe6 Qxe5 18. Bf4!! 

Qxf4 19. Nd5+  1 -0 

 

[Οι παλιοί φίλοι του ιστολογίου, γνωρίζουν πως ακολουθεί η παρτίδα σε πρόγραμμα προβολής κινήσεων.]

=> 

 

PARTITA COMMENTATA
Play online chess

Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2025

ΠΑΡΤΙΔΑ ΣΚΑΚΙ: Μια διδακτικότατη μινιατούρα χωρίς σχόλια (αλλά με δύο χαϊκού). Una partita dalla Coppa Mondiale FIDE 2025 (Dubov vs Meier); miniatura senza commenti ma ...con 2 haiku.

Κοντεύουμε να ξεχάσουμε την σκακιστική πλευρά του ιστολογίου!

Μια πρόσφατη μινιατούρα απο παγκόσμιου ενδιαφέροντος Τουρνουά, και μάλιστα μεταξύ Γκρανμαίτρ, δέν είναι συνηθισμένο πράγμα. Το διδακτικό περιεχόμενο εδιαμφισβήτητο. Αλλά τα σχετικά σχόλια ...αλλού!


 Η ΠΑΡΤΙΔΑ  ΝΤΟΥΜΠΟΒ - ΜΑΓΙΕΡ

 

FIDE World Cup 2025"] 

Dubov, Daniil  -- Meier, Georg

 (09.11.2025)

{ C27 Vienna Game: Frankenstein-Dracula Variation }  

1. e4 e5 2. Nc3 Nf6 3. Bc4 Nxe4 4. Qh5 Nd6 5. Bb3 Nc6 6. Nb5 g6 7. Qf3 Nf5 8. Qd5 Nh6 9. d4 d6 10. Bxh6 Be6 11. Qf3 Bxb3 12. Bxf8 Bc4 13. Bg7 Bxb5 14. dxe5 Rg8 15. Bf6 Nxe5 16. Bxe5 Qe7 17. O-O-O Bc6 18. Qc3 dxe5 19. Nf3 f6 20. Rhe1 Kf8 21. Nxe5 fxe5 22. Rxe5 Qf6 23. Re8+ Kf7 24. Qc4+

1-0 


ΚΑΙ ΤΑ ΧΑΪΚΟΥ:

1. - A haiku

Frankenstein on board, 

Dubov is the Dracula, 

It's the only move? 

 ._

 

2. ΟΚ! Όνομα στιχουργού δέν είδα, αλλά ζηλεύοντας σκάρωσα το δικό μου:

 

Miniature in Halloween

 

Βαριάντα Dubov

Την λέγαν Frankenstein

Λάθος του Meier.

 

ΑΛ.  ΣΕΛΛΕΝΙΔΗΣ